سوء برداشت ها در خصوص شیشه:
در ابتدای مصرف میل جنسی و لذت جنسی فرد افزایش پیدا میکند و ممکن است که انزال فرد نیز به تاخیر افتد اما همانطور که قبلا اشاره شد به علت وابستگی جسمانی (پدیده تحمل و محرومیت) بعد از مصرف طولانی مدت شیشه میل و لذت جنسی به طور قابل ملاحظه ای کاهش پیدا میکند به صورتی که فرد معتاد ممکن است ماه ها برانگیختگی جنسی را تجربه نکند بعضا یکی از دلایل اقدام به ترک محدود معتادین، نیتی جنسی همسر میباشد بیمار مصرف مواد را به صورت محدود قطع میکند تا بتوانند برانگیختگی جنسی را تجربه نمایند. بنابراین کسانی که به علت افزایش میل جنسی و یا تاخیر در انزال به دنبال مصرف شیشه هستند میبایست توجه کنند که یک فعالیت بسیار پرخطر و بی فایده ای را انجام میدهند پرخطر است زیرا تنها یکبار مصرف شیشه مساوی ایست با مصرف مداوم و اعتیاد به آن، بی فایده است چون موقتی است و بعد از مدتی میل جنسیشان به طور قابل ملاحظه ای کاهش پیدا خواهد کرد. بنابراین توصیه میشود کسانی که به دنبال افزایش میل جنسی و یا تاخیر در انزال هستند به جای مصرف شیشه با مراجعه به روانپزشک داروهای مناسب این مساله را دریافت نمایند. خبر خوب اینست که داروهای بی خطر و موثری در این زمینه تولید شده است که شما را از مصرف مواد بی نیاز میکند صرفا کافی است به یک روانپزشک مراجعه نمایید.
سالها قبل که هنوز مصرف شیشه شیوع بسیار بالایی نداشت قاچاقچیان مواد این شعار را گسترش میدادند که شیشه ذهن شما را باز میکند به صورتی که میتوانید در شغل خود موفق ترین فرد باشید و به هر چه که اراده میکنید دست یابید. طبیعی بود که افراد تحت تاثیر این شعار تبلیغاتی قرار بگیرند و تحریک شوند که شیشه را مصرف کنند چون اوایل شیوع شیشه مردم هنوز آثار و نتایج طولانی مدت آن را به چشم ندیده و رسانه ها نیز آگاه سازی مناسبی ایجاد نکرده بودند. اما امروزه که مردم به صورت عینی اثرات مصرف شیشه را میبینند و بعضا در بین دوستان و آشنایان شاهد تاثیرات و عواقب مصرف آن هستند کمتر کسی تحت تاثیر این شعار تبلیغاتی قرار میگیرد.
این هم یکی دیگر از شعار های تبلیغاتی بود که به شدت در ثروتمند شدن قاچاقچیان و شیوع بیشتر شیشه موثر بود. در دهه گذشته تناسب اندام و لاغری به خصوص در خانمها اهمیت فوق العاده ای پیدا کرد که این امر وقتی با روشهای سخت، طولانی مدت و کم اثر پزشکی همراه می شد گرایش زیادی را به سمت مصرف شیشه ایجاد میکرد تا بتوانند در مدت زمان کوتاهی به وزن مطلوب خودشان برسند که متاسفانه بسیاری از مردان و ن کشورمان گرفتار شده و توانایی قطع مصرف را ندارند.
تریاک و هروئین مصرف غالب در کشور ماست و بیشتر مردم ترک مواد را با داشتن اسهال، استفراغ، بدن درد، عرق سرد، سردرد و . می شناسند و اعتقاد دارند فردی پاک است که این علایم را پشت سرگذاشته باشد. بنابراین اگر موادی وجود داشته باشد که چنین علایمی در موقع ترک ایجاد نکند یعنی اعتیاد ندارد و به راحتی میتوان ترک کرد. این یکی از بزگترین خطاهای خانواده ها و افراد درگیر با معتادین هست که وابستگی و اعتیاد را فقط در بعد جسمی میشناسند. در درمان اعتیاد، وابستگی جسمانی درصد بسیار ناچیزی از زمان درمان را به خود اختصاص میدهد که در مواد مخدر بعد از دوهفته قطع مصرف علایم فروکش و بعد از یک ماه فرد هیچگونه علایم جسمانی ندارد اما بزرگترین، مهمترین و چالش برانگیزترین قسمت درمان اعتیاد، درمان وابستگی روانی به آن میباشد که علت عودهای مکرر و شکست های درمانی در کمپ ها و برخی کلینیک ها هم همین وابستگی روانی میباشد. شیشه وابستگی جسمانی ناچیز اما وابستگی روانی بسیار شدیدی (چندین برابر هروئین) دارد.
چطور میتوانم بیمار اعتیادی را وارد درمان کنم؟
ما در کلینیک با خانواده هایی مواجه هستیم که انواع روشهایی که به ذهنشان میرسیده از جمله تشویق، التماس، تهدید، پرخاشگری و دعوا و . را امتحان کرده اند اما نتوانسته اند بیمار را وارد درمان کنند. روانشناسی با مدنظر قرار دادن ماهیت فیزیولوژیکی و روانی اعتیاد و همچنین مطالعه رفتارهای خانواده به روش قابل قبولی در نحوه وارد کردن بیمار به درمان ارائه کرده است که نتایج مثبتی هم در پی داشته است بنابراین خانواده هایی که از تلاش خسته و ناامید شده اند میتوانند با مراجعه به روانشناس روش های لازم را آموزش ببیند و بیمار را وارد درمان نماید
درمان اعتیاد چگونه است و به چه چیزهایی نیاز دارد؟
نکته بعدی که خانواده ها را به شدت آشفته و بیماران را عصبانی میکند اعتقاد به این است که اگر بیمار فقط اراده نماید میتواند مصرف مواد را قطع کند و علت اینکه بیمار مواد را مصرف میکند و نمیتواند ترک کند بی ارادگی، نخواستن و بیمار است. در صورتی که یک بخش از درمان خواستن و اراده بیمار است بخش عمده درمان تکنیک ها و مهارت هایی ایست که رواندرمانگر به بیمار آموزش میدهد تا بتواند رفتارهای اعتیادی و سبک زندگی اعتیادی خود را تغییر دهد و بدون مواد زندگی را تجربه نماید. در کنار آموزش مهارت ها، درمانگر مشکلات و ویژگی های شخصیتی یا تجارب دردناک بیمار را که باعث شروع و تداوم اعتیاد شده اند را شناسایی و در فرایند درمان اصلاح میکند تا احتمال عود و برگشت به مصرف مواد را در برخورد با چالش های زندگی به حداقل برساند.
لازم به ذکر است که خانواده ها نقش بسیار زیادی در عود های مکرر بیمار دارند بنابراین یک بخش دیگر درمان اعتیاد اختصاص به آموزش اعضای خانواده اصلی بیمار دارد تا اعضای خانواده نحوه رفتار با بیمار در فرایند درمان را یاد بگیرند و در برخورد با چالش های تغییر سبک زندگی اعتیادی بیمار را همراهی کنند.
عوامل هشدار دهنده ابتلا به اعتیاد:
تشخیص به موقع علایم مصرف مواد در پیشگیری و درمان بیماری اعتیاد بسیار موثر است این در حالی است که بسیاری از خانواده ها به علت نداشتن اطلاعات کافی در خصوص اعتیاد و نشناختن علایم مصرف مواد توانایی تشخیص به موقع را ندارند و به راحتی از کنار علایم مصرف مواد عبور میکنند و زمانی متوجه بیماری اعتیاد میشوند که کار از کار گذشته است و فرزند یا همسرشان در دام بیماری اعتیاد است.
بسیاری از خانواده ها به دلایل مختلفی علایم و نشانه های مصرف را به صورت آگاهانه نادیده میگیرند.
• مصرف سیگار به خصوص در نوجوانان
• تغییر آشکار در رفتار فرد به صورتی که با تاریخچه رفتاری فرد همخوان نیست: مثل پرخاشگری های مکرر، تحریک پذیری و زود عصبانی شدن، گوشه گیری، افزایش یا کاهش غیرمعمول انرژی، افزایش یا کاهش اشتها، افزایش یا کاهش خواب، کاهش چشمگیر حضور در مهمانی ها و کناره گیری از جمع، انجام رفتارهای تکانشی
• دروغگویی های مکرر
• تغییرات خلق به صورتی که با تاریخچه هیجانی فرد همخوان نیست: مثل مهربان شدن، ولخرج شدن، بی عاطفه شدن یا عاطفه سطحی، بی تفاوتی، بی حوصلگی، خستگی، زیاد حرف زدن،
• تغییرات واضح در ظاهر: مثل آشفتگی در لباس پوشیدن، رعایت نکردن نظافت شخصی، تغییر رنگ صورت، لب ها و دور چشم، قرمزی چشم، زرد شدن نوک انگشتان
• ایجاد مشکل در محل کار یا مدرسه
• غیبت بی دلیل از محل کار یا مدرسه
• افزایش بی دلیل و بی رویه هزینه های فرد
در صورتی که هر کدام از این نشانه ها را در فرزند یا همسرتان دیدید با جدیت بیشتری مساله را دنبال کنید.
حسین امیری طلب
رواندرمانگر و عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره
لینک دریافت نوبت مشاوره:
https://pezeshkekhoob.com/doctor/22954-hosein-amiritalab
اعتیاد چیست؟ چه زمانی مصرف مواد تبدیل به بیماری میگردد؟
اعتیاد یک بیماری مزمن و پیشرونده است که با وجود ایجاد مشکلات چشمگیر در حوزه فردی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی، فرد توانایی متوقف کردن مصرف را ندارد به صورتی که در طول روز به علت مشغله فکری زیاد در ارتباط با تهیه و مصرف مواد، علاوه بر اینکه زمان زیادی را صرف اینکار میکند سایر امور زندگی بیمار نیز تحت الشعاع مواد قرار میگیرد.
آیا مصرف تفننی مواد هم بیماری محسوب میشود؟
بر اساس تعریف بالا مصرف مواد زمانی بیماری محسوب میگردد که فرد توانایی توقف مصرف مواد را ندارد و عمده وقت، هزینه و توجه اش نیز معطوف به مواد شده است به صورتی که در امور فردی، خانوادگی، شغلی و اجتماعی با مشکل جدی مواجه شده است. تحقیقات علمی نشان میدهد که مصرف مواد به علت ایجاد تحمل و محرومیت در بدن امکان مصرف تفننی را از فرد میگیرد و بعد از مدت کوتاهی به مصرف مداوم تبدیل میشود. مثل اینست که به فرد دستور دهید با وجود دیدن لیمو و استشمام بوی لیمو از ترشح بذاق دهانش جلوگیری نماید.
مصرف تفننی مواد ورود بلاشک به بیماری اعتیاد است.
اعتیاد چگونه ادامه پیدا میکند؟
دو مفهوم بسیار مهم در اعتیاد که علاوه بر تداوم بیماری، مانع از توقف مصرف مواد میشوند مفاهیم تحمل و محرومیت است.
تحمل: به میزان مواد یا دارو اشاره دارد که فرد در طول مصرف مداوم آن ماده یا دارو به نشئگی اوایل مصرف نمیرسد و برای اینکه بتواند نشئگی مناسبی را تجربه نمایند یا به حالت عادی برگردد مجبور است دوز بیشتری از آن ماده یا دارو را مصرف کند.
بسیاری از بیماران با این استدلال اضطراب خود را کاهش میدهند که میتوانند مصرف خودشان را در همین اندازه نگه دارند و حتی تعداد دفعات مصرف را هم مدیریت کنند اما وقتی از آنها میپرسیم که چطور شد نتوانستند مدیریت کنند همگی پاسخی مشخص دارند "میخواستیم اما نمیشد"
چرا بیماران بعد از مدتی ماده مصرفی خودرا تغییر میدهند؟
در مصارف طولانی مدت و سنگین مواد یا دارو فرد به میزان دوز بسیار بالایی میرسد که آن ماده توانایی ایجاد نشئگی در بیمار را ندارد در این شرایط معمولا بیماران به سمت مصرف ماده ای قوی تر روی می آورند. بدین صورت که بیمار از تریاک به سمت مصرف هرویین یا شیشه میرود. طبق تحقیقات صورت گرفته در خصوص چرخه مصرف مواد مشخص شده که معمولا مصرف کنندگان چرخه ثابتی در مصرف مواد و تغییر ماده مصرفی دارند بدین شکل که فرد در دوره نوجوانی با سیگار شروع میکند و بعد از مدتی ماده مصرفی خود را به ماده مخدر (مثل تریاک) تغییر میدهد معمولا چندین سال ماده مصرفی غالب مخدر است و بعد از مدتی ماده مصرفی به هرویین یا شیشه تغییر میکند.
البته تعداد قابل توجهی از مصرف کنندگان هم از ابتدا با شیشه یا هرویین شروع میکنند که طبیعتا آسیب های بیشتری را نیز تجربه میکنند.
بعضا مشاهده میشود بیماری که تمایلی به تغییر ماده مصرفی خود ندارد و میزان دوز مصرفی هم جوابگوی حالات وی نیست، اقدام به ترک محدود مواد میکند تا بتواند با مصرف مجدد مواد اثرات قبلی را تجربه کند بنابراین تعداد زیادی از این دست بیماران را در کمپ ها میبینید که دوره درمان بیشتر از سه هفته را نیز ثبت نمیکنند و به محض خروج از کمپ اقدام به مصرف مواد میکند.
بسیاری از بیماران وحشت زیادی از علایم ترک دارند و حاضرند هر اتفاقی را تجربه کنند الا علایم ترک.
محرومیت: به مجموعه علایمی اشاره دارد که فرد بعد از قطع مصرف مواد و رسیدن زمان مصرف، آنها را تجربه میکند و در موادهای مختلف متفاوت است به طور مثال در مواد مخدر (تریاک، هروئین) فرد دردهای عضلانی شدید، آبریزش بینی، اسهال و استفراغ و . را تجربه میکند یا در مواد محرک مثل شیشه فرد حملات اضطراب یا افسردگی شدید را تجربه میکند.این علایم به قدری دردناک هستند که فرد برای مواجه نشدن با انها معمولا توانایی توقف مواد را در خود نمیبیند و ترجیح میدهد که مصرف مواد را ادامه دهد یا درمان را نصفه رها کند.
البته لازم به توضیح میباشد که علایم محرومیت مدت زمان زیادی ادامه پیدا نمی کند و بعد از مدت کوتاهی بدن توانایی تطبیق با شرایط بدون مواد را پیدا میکند. ذهن تنها قسمتی از بدن است که توانایی تطبیق با شرایط بدون مواد را ندارد.که در یادداشت جداگانه ای به آن پرداخته خواهد شد و در بخش درمان هم به روش های مواجه با آن پرداخته خواهد شد.
حسین امیری طلب
رواندرمانگر و عضو سازمان نظام روانشناسی و مشاوره
لینک دریافت نوبت مشاوره:
https://pezeshkekhoob.com/doctor/22954-hosein-amiritalab
درآمدی بر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (act)
درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش (ACT) یکی از رفتاردرمانی‌های مبتنی بر توجه آگاهی (mindfulness) است که اثربخشی آن برای درمان طیف گسترده‌ای از وضعیت‌های بالینی معلوم شده است.
کاهش علامت هدف ACT نیست، چنین موضعی بر این باور استوار است که تلاش مداوم برای خلاص شدن از شر علائم خود میتواند اختلال بالینی ایجاد کند.
راسل هریس در این مقاله به‌طور خلاصه ACT را معرفی میکند و مقابله آن با رنجی که مولود اجتناب تجربه ای و کنترل هیجانی است را شرح میدهد. او در یک مطالعه موردی شش اصل بنیادین مولد انعطاف‌پذیری روان‌شناختی را نشان میدهد؛ آن شش اصل عبارت‌اند از :
گسلش شناختی،
پذیرش،
تماس با لحظه اکنون،
خود مشاهده‌گر،
ارزش‌ها
و اقدام متعهدانه.
درمانی را تصور کنید که در آن هیچ تلاشی برای کاهش علائم نمی‌شود، اما کاهش علائم محصول جانبی انجام آن است. درمانی که در زمین محکم و استوار سنت علم تجربی پایه دارد و بااین‌حال بر ارزش‌ها، بخشش، پذیرش، شفقت، زیستن در زمان حال و دستیابی به حسی متعالی از خویشتن تأکید میکند. درمانی که طبقه‌بندی کردنش آن‌قدر دشوار است که با عنوان درمان رفتاری شناختی انسان گرای وجودی» توصیف‌شده است.
اثربخشی ACT در طیف گسترده‌ای از وضعیت‌های بالینی نظیر افسردگی، اختلال وسواس فکری عملی، استرس محیط شغلی، استرس سرطان در مراحل پایانی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه، کم‌اشتهایی روانی، مصرف هروئین و حتی اسکیزوفرنی معلوم شده است. یک مطالعه نشان داد که اجرای فقط چهار ساعت ACT باعث شد نرخ بازگشت به بیمارستان برای اسکیزوفرنی پنجاه‌درصد کاهش بیابد.
هدف ACT
هدف ACT ایجاد یک زندگی غنی و پرمعنا در حالی است که فرد رنج ناگزیر موجود در آن را می‌پذیرد. ACT (به معنی اقدام) مخفف جالبی است چون این درمان درباره انجام اقدام مؤثری است که به‌وسیله عمیق‌ترین ارزش‌های ما هدایت میشود آن‌هم درحالی‌که ما کاملاً آماده و متعهد هستیم. تنها از طریق اقدام هشیارانه است که ما می‌توانیم یک زندگی پرمعنا بسازیم. البته همین‌که برای ساختن چنان زندگی تلاش خود را آغاز کردیم با انواع و اقسام موانع به شکل تجربه‌های درونی ناخواسته و نامطلوب روبه‌رو خواهیم شد (افکار، تصورات، احساسات، حس‌های بدنی، تکانه‌ها و خاطرات).
ACT برای اداره این تجربه‌های درونی مهارت‌های مؤثر توجه آگاهی را به ما می‌آموزد.
هریس، راس. (1393). در آغوش کشیدن اهریمنان ذهن: درآمدی بر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد.
علی فیضی (مترجم).
درباره این سایت